Historia powszechna/Polska Edwarda Gierka

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.
Rozdział
Era Gierka

Po wydarzeniach na Wybrzeżu nowym I sekretarzem PZPR został Edward Gierek, a nowym premierem Piotr Jaroszewicz. Nowi politycy u władzy byli popierani przez protestujących. Współpraca Gierka ze społeczeństwem została uwieczniona słynnym hasłem Gierka Pomożecie?, na które to, w ramach propagandy sukcesu, dodano odpowiedź Pomożemy. W rzeczywistości robotnicy nie odpowiedzieli w ten sposób, przemówienie zakończyły słabe brawa.

Relacje międzynarodowe[edytuj]

Dzięki polityce Edwarda Gierka polepszyły się relacje międzynarodowe z Europą Zachodnią oraz USA. Nadal silne były więzi z ZSRR, jednakże Polacy mogli już bardziej samodzielnie decydować o losach Polski. Dzięki tej polityce, Polska stała się pomostem łączącym politycznie Europę Zachodnią i USA z ZSRR i Układem Warszawskim.

Rozwój gospodarczy[edytuj]

W latach 1971–1975 wyraźnie było widać, iż nastąpił rozwój gospodarczy. Edward Gierek wiedząc, iż kredyty można było dostać dopiero po zapoczątkowaniu rozwoju i chęci, zamroził ceny na 2 lata, podniósł płace minimalne o 11% oraz nie doszło do wzrostu inflacji (w roku 1971). Europa Zachodnia (a szczególnie RFN po 1974 roku), USA oraz Japonia chętnie udzielały kredytów Polsce. Rozwój gospodarczy spowodował, iż nie przyglądano się prześladowaniu opozycji, pomimo tego, iż nadal prześladowania były silne, jak za czasów Władysława Gomułki. Przez te 5 lat rozwinięto budownictwo (wybudowano ponad milion mieszkań), rozpoczęto budowę wielu nowych dróg (zrealizowana Gierkówka, czyli droga szybkiego ruchu Warszawa – Katowice, budowa Wisłostrady w Warszawie, projekt Olimpijki na terenie Polski, która miała połączyć Berlin z Moskwą) oraz motoryzację (coraz więcej osób kupowało samochody - głównie modele Fiat 125 i 126p (produkowane w Polsce) czy też Syreny). W ciągu tych 5 lat, dochód narodowy wzrósł o 60%, a płace realne o 40%.

Recesja[edytuj]

Konieczność spłaty kredytów, bardzo silne uzależnienie gospodarki od ZSRR (która manewrowała rublem w celu wywołania inflacji w Polsce), sztywny kurs rubla ze złotym, uzależnienie gospodarki od wydobycia surowców oraz inwestowanie w nieudolny przemysł spowodowały, iż od 1976 roku rozwój gospodarczy systematycznie malał. Po 1978 roku było już jasne, iż w Polsce nastąpiła recesja. W 1976 pojawiły się pierwsze poważne strajki (w Radomiu oraz w Ursusie). Pomimo kryzysu Edwarda Gierka nadal uważa się za polityka, który dokonał wielkiego kroku naprzód w polityce.

Powiększenie recesji automatycznie powiększyło liczbę kradzieży (szczególnie narzędzi i jedzenie z pracy) oraz korupcje.

Opozycja[edytuj]

Opozycja nadal działała, jednakże rozwój gospodarczy przyćmił ją. Od 1976 r. nasiliły się protesty i rozpoczęto otwartą walkę z komunizmem. Wyraźne nasilenie ruchu opozycyjnego widać od roku 1978, czyli od momentu wyboru Karola Wojtyły na papieża (więcej powiemy sobie na ten temat za chwilkę). Najważniejszymi działaczami opozycji w tych czasach byli Jacek Kuroń oraz Adam Michnik, którzy wraz z Haliną Mikołajską i Jerzym Andrzejewskim założyli Komitet Obrony Robotników.

Większość Polaków jednakże ograniczyło się do wyśmiewania władzy. Słynna rymowanka Chcesz cukierka? Idź do Gierka! Gierek ma, to Ci da! została zamieniona na Chcesz cukierka? Idź do Gierka! Gierek głupi, to ci kupi!. Równie popularną rymowanką była fraza Wracaj Edek do koryta, lepszy złodziej niż bandyta.

Jan Paweł II papieżem[edytuj]

W 1978 roku nowym papieżem po Janie Pawle I został kardynał Karol Wojtyła, który przyjął imię Jan Paweł II. Słynny cytat Niech zstąpi Duch Twój! Niech zstąpi Duch Twój! I odnowi oblicze ziemi... tej ziemi! wysunął pomysł i realizację Solidarności.

Kultura i sport[edytuj]

Za czasów Edwarda Gierka w Polsce nastąpił rozwój kultury (szczególnie po 1975 roku). Promowana kultura zachodnia miała tylko za cel odciągnięcie Polaków od widocznego już kryzysu gospodarczego.

W latach 70. po raz pierwszy pojawiła się na terenie Polski telewizja kolorowa. Wielką popularnością wśród telewidzów mogły cieszyć się programy telewizyjne, takie jak Z kamerą wśród zwierząt, Pieprz i wanilia oraz Teleranek. W 1970 roku można było już oglądać Program Drugi Telewizji Polskiej (obecnie TVP 2), jednakże codzienny program Dwójka nadawać zaczęła w roku 1974, czyli cztery lata później.

W tych czasach, piłka nożna w Polsce przeżywała odrodzenie. W 1974 Polska zajęła 3 miejsce w Mistrzostwach Świata w Piłce Nożnej w Berlinie Zachodnim. Polski piłkarz – Grzegorz Lato, w ciągu całego mundialu strzelił najwięcej goli (7) i został ogłoszony królem strzelców. Mecz półfinałowy został rozegrany z Brazylią i zakończył się wynikiem 1:2 dla Polski. Ciekawostką może być fakt, iż hymnem tego Mundialu została piosenka Futbol w wykonaniu Maryli Rodowicz.